Khám Phá Tương Lai Xã Hội Web3: Từ Định Nghĩa Đến Mô Hình Kinh Doanh, Rồi Đến Ảnh Hưởng Của Cơn Sóng AI
Một, Giới thiệu: Web3 xã hội là gì?
Gần đây, sự bùng nổ của friend.tech đã thu hút sự chú ý của mọi người đối với mạng xã hội Web3. Bằng cách gán giá trị cho ảnh hưởng của KOL, nó đã thu hút rất nhiều người dùng quan tâm và FOMO. Sau đó, Bodhi cũng đã thu hút không ít sự chú ý, thông qua việc gán giá trị cho nội dung, thực hiện việc khôi phục giá trị dữ liệu. Trong lĩnh vực mạng xã hội, Web3 dường như đang trải qua một số cuộc cách mạng và khám phá mới. Với sự phát triển của công nghệ blockchain, nó đang định nghĩa lại cách chúng ta nhìn nhận về mạng xã hội và cung cấp một loạt các giải pháp đổi mới. Dù là tài chính xã hội ( SocialFi ) hay mạng xã hội phi tập trung ( Desoc ), Web3 đang tích cực khám phá những khả năng của mạng xã hội trong tương lai.
Xem xét sự phát triển của các sản phẩm mạng xã hội, các sản phẩm mạng xã hội Web2 như Facebook, X, Instagram, WeChat, v.v., đã mang đến cho người dùng sự tiện lợi chưa từng có trong việc chia sẻ, tương tác và giao tiếp. Nhưng sự tiện lợi này cũng che giấu một số khó khăn. Các nền tảng xã hội Web2 thường tập trung kiểm soát dữ liệu người dùng, thiếu tính minh bạch và bảo vệ quyền riêng tư, và việc quản lý cũng như quyết định của nền tảng thường do một số thực thể tập trung kiểm soát. Hơn nữa, việc khuyến khích người sáng tạo cũng là một điểm gây tranh cãi lớn trong các sản phẩm mạng xã hội Web2.
Trong khi đó, mạng xã hội Web3 đang định nghĩa lại mạng xã hội theo cách hoàn toàn mới. Mạng xã hội Web3 nhấn mạnh sự phi tập trung, quyền riêng tư và quyền kiểm soát dữ liệu người dùng, cũng như các cơ chế khuyến khích của kinh tế tiền điện tử, đã xuất hiện các giao thức và sản phẩm như Lens, CyberConnect, Farcaster, Phaver, Debox, friend.tech. Các khái niệm như SocialFi kết hợp tài chính và xã hội, đang định hình lại diện mạo của mạng xã hội. Trong khi đó, Desoc chú trọng vào việc xây dựng một hệ sinh thái xã hội phi tập trung để loại bỏ nhiều vấn đề tồn tại trong mạng xã hội Web2.
Mặc dù lĩnh vực Social đã được kỳ vọng sẽ là đợt Mass Adoption tiếp theo trong thời gian dài, nhưng từ khi ra đời đến nay vẫn chưa xuất hiện ứng dụng quy mô lớn. Tương lai của xã hội Web3 sẽ như thế nào? Các sản phẩm xã hội đa dạng liệu chỉ là nhất thời hay là đợt Mass Adoption tiếp theo? Báo cáo nghiên cứu này sẽ đi sâu vào các khái niệm cốt lõi và giải pháp của xã hội Web3, phân tích tình trạng phát triển, lợi thế và thách thức của nó. Chúng ta sẽ trở về với bản chất của xã hội, xem xét lĩnh vực xã hội Web3, tiết lộ những lợi thế và thách thức của chúng, và thảo luận về vai trò của chúng trong việc định nghĩa lại mạng xã hội.
Hai, Tại sao cần mạng xã hội Web3?
1. Bản chất của xã hội không thay đổi theo sự phát triển của lịch sử.
Như đã đề cập trong cuốn "Lịch sử ngắn gọn về mạng xã hội" của Tom Standage, chúng ta thường cho rằng mạng xã hội là một khái niệm mới nổi lên cùng với sự phát triển của internet và công nghệ số. Tuy nhiên, thực tế là con người đã luôn giao tiếp và truyền thông theo nhiều hình thức khác nhau. Từ những bức thư cổ đại, quán cà phê cho đến mạng xã hội hiện đại, bản chất của mạng xã hội chưa bao giờ thay đổi, chỉ là hình thức và công cụ kỹ thuật của nó liên tục tiến hóa. Mạng xã hội là sự mở rộng của đặc điểm con người, là cách chúng ta không ngừng tìm kiếm sự kết nối và giao tiếp.
Quan sát từ các giai đoạn lịch sử khác nhau, công nghệ đã có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển và tiến hóa của mạng xã hội, là một động lực thay đổi quan trọng.
Thời kỳ cổ đại và truyền thông truyền thống: Trong thời cổ đại, thư tín, bưu điện và các phương thức khác là phương tiện giao tiếp chính. Với sự phát minh của kỹ thuật in, sách và báo trở thành công cụ chính để truyền bá thông tin, nhưng phạm vi giao tiếp bị hạn chế bởi địa lý và tốc độ truyền thông.
Thời đại điện báo và điện thoại: Cuối thế kỷ 19 đến đầu thế kỷ 20, sự xuất hiện của điện báo đã rút ngắn thời gian truyền bá thông tin, việc phổ biến điện thoại đã thay đổi cách thức giao tiếp từ xa, mọi người có thể trao đổi thông tin nhanh chóng hơn.
Thời đại phát thanh và truyền hình: Các phương tiện phát thanh và truyền hình thế kỷ 20 đã thay đổi cách thức truyền thông đại chúng, cho phép thông tin được lan tỏa rộng rãi hơn, định hình văn hóa, chính trị và quan niệm xã hội.
Internet và thời đại Web1.0: Từ những năm 90 đến đầu những năm 2000, sự xuất hiện của Internet đã làm cho việc truyền bá thông tin trở nên rộng rãi và tức thì hơn. Thời đại Web1.0 chủ yếu bao gồm các trang web tĩnh, nội dung chủ yếu là truyền tải một chiều từ chính thức đến người dùng, người dùng không thể tham gia tích cực vào việc sáng tạo nội dung, tính xã hội thấp.
Web2.0 và sự nổi lên của mạng xã hội: Từ giữa những năm 2000 đến nay, với sự phát triển của Web2.0, đã xuất hiện những nền tảng mạng xã hội tương tác và có sự tham gia của người dùng hơn, như Facebook, X và YouTube. Những nền tảng này cung cấp nhiều nội dung do người dùng tạo và các chức năng xã hội, trở thành công cụ chính cho việc giao tiếp, chia sẻ và tương tác hàng ngày của mọi người.
Web3.0 và mạng xã hội phi tập trung: Gần đây, với sự phát triển của công nghệ blockchain và tiền điện tử, đã xuất hiện các nền tảng mạng xã hội Web3.0 chú trọng hơn vào tính phi tập trung, bảo vệ quyền riêng tư và kiểm soát của người dùng. Các nền tảng này cố gắng giải quyết các vấn đề tồn tại trong mạng xã hội Web2.0, chẳng hạn như quyền riêng tư dữ liệu, lọc thuật toán và tính xác thực của thông tin, đồng thời cung cấp trải nghiệm mạng xã hội an toàn và minh bạch hơn.
Dễ dàng nhận thấy, con người từ xưa đã có nhu cầu giao tiếp xã hội. Nhưng bản chất của nó, cho dù là giao tiếp trực tiếp, gửi thư bằng bồ câu hay khắc lên đá để truyền đạt cho người khác, nhu cầu giao tiếp xã hội của con người về cơ bản không thay đổi nhiều theo sự phát triển của thời đại, nhu cầu cốt lõi được tóm tắt thành bốn điểm sau:
Giữ kết nối và cảm giác thuộc về: Giao tiếp xã hội giúp mọi người cảm thấy có sự thuộc về, đáp ứng nhu cầu về cảm xúc và tâm lý, thiết lập mối quan hệ thân thiết và nhận được sự hỗ trợ.
Học hỏi và trao đổi thông tin: Thông qua mạng xã hội, mọi người có thể chia sẻ kinh nghiệm, kiến thức và thông tin, thúc đẩy việc học hỏi, phát triển và trưởng thành cá nhân.
Hợp tác và hỗ trợ: Giao tiếp giúp mọi người hợp tác, cộng tác, cùng nhau giải quyết vấn đề và đạt được mục tiêu chung.
Nhận diện xã hội và tự thể hiện: Xã hội là cách mà con người thể hiện bản thân, xây dựng danh tính và nhận được sự công nhận.
2、Giải quyết nhu cầu "Nhanh, Tốt, Tiết kiệm" của mạng xã hội Web2
Sau giữa những năm 2000, mạng xã hội Web2 bắt đầu phát triển mạnh mẽ. Facebook trở thành một trong những người tiên phong, cung cấp cho người dùng các chức năng chia sẻ thông tin, hình ảnh, video, cập nhật trạng thái, và cho phép người dùng xây dựng mạng xã hội. Sau đó, nhiều nền tảng xã hội khác như X, YouTube, LinkedIn lần lượt xuất hiện.
Mỗi nền tảng có những đặc điểm và chức năng khác nhau, như X với cách truyền bá tin nhắn tức thời và tương tác xã hội độc đáo, đã trở thành một nền tảng quan trọng cho việc truyền bá thông tin và thảo luận. Giới hạn 140 ký tự của nó giúp thông tin lan truyền nhanh chóng, trở thành tâm điểm của tin tức và thảo luận; YouTube, với tư cách là nền tảng chia sẻ video, đã thay đổi cách mọi người xem và chia sẻ video, trở thành một nền tảng sáng tạo và chia sẻ nội dung rất được yêu thích; LinkedIn tập trung vào mạng xã hội nghề nghiệp, cung cấp một mạng lưới chuyên nghiệp, cho phép người dùng xây dựng mối quan hệ nghề nghiệp, chia sẻ kinh nghiệm làm việc và mở rộng mối quan hệ; Instagram với chức năng chia sẻ hình ảnh mạnh mẽ và tính tương tác xã hội, đã thu hút một lượng lớn người dùng, trở thành một trong những nền tảng chính để chia sẻ ảnh và video.
Trong giai đoạn Web2, nhấn mạnh sự tham gia, tương tác và tạo nội dung của người dùng, các trang web đã chuyển từ việc hiển thị thông tin tĩnh sang các nền tảng xã hội động và tương tác hơn, cho phép người dùng tạo ra và chia sẻ nội dung, từ văn bản và hình ảnh đơn giản đến video, blog và hồ sơ phong phú hơn. Với sự phát triển của internet di động và sự phổ biến của điện thoại thông minh, mọi người có thể truy cập các nền tảng mạng xã hội mọi lúc mọi nơi, thúc đẩy việc tham gia xã hội trở nên thuận tiện và thường xuyên hơn.
Và cùng với sự gia tăng quy mô người dùng, mạng xã hội dần trở thành nền tảng chính cho các hoạt động kinh doanh và quảng cáo, các doanh nghiệp và thương hiệu sử dụng mạng xã hội để thu hút người dùng và quảng bá sản phẩm, giá trị thị trường của các dự án xã hội cũng tăng cao, trong đó công ty hàng đầu Meta( trước đây là Facebook) đã tăng giá trị thị trường kể từ khi IPO vào năm 2012, và vào năm 2021, giá trị thị trường đã vượt qua 1 nghìn tỷ đô la.
Nhìn lại lịch sử phát triển của mạng xã hội Web2, bản chất nhu cầu xã hội không thay đổi, sự thay đổi cốt lõi là cung cấp dịch vụ nhanh hơn, thuận tiện hơn và rẻ hơn. Facebook giúp mọi người kết bạn và chia sẻ thông tin nhanh hơn, X giúp mọi người xem tin tức nóng và tham gia thảo luận nhanh hơn ( so với báo chí và truyền hình ), LinkedIn biến đổi việc kết nối xã hội trong công việc từ chỉ có thể giới thiệu trực tiếp thành kết bạn nhanh chóng trực tuyến... Về cơ bản, sản phẩm mạng xã hội Web2 giải quyết nhu cầu "nhanh, tốt, tiết kiệm" trong xã hội.
3、khó khăn của ngành xã hội truyền thống
Tuy nhiên, mạng xã hội Web2 cũng mang lại một số vấn đề, có thể tóm tắt thành hai khía cạnh chính: quyền sở hữu dữ liệu và tính tập trung.
quyền sở hữu dữ liệu: Trong các sản phẩm mạng xã hội Web2, dữ liệu của người dùng không thuộc về họ, mà thuộc về nền tảng, điều này có thể dẫn đến nhiều vấn đề.
Rò rỉ thông tin cá nhân: Dữ liệu người dùng bị thu thập và sử dụng một cách rộng rãi, dẫn đến nguy cơ rò rỉ thông tin cá nhân. Nền tảng có thể lạm dụng dữ liệu người dùng hoặc bán nó cho bên thứ ba, gây ra vấn đề rò rỉ thông tin và lạm dụng dữ liệu.
Giá trị không hồi báo cho người dùng: Dữ liệu của người dùng giúp các nền tảng xã hội thực hiện các hành vi quảng cáo như tiếp thị chính xác, tuy nhiên người dùng lại không thể thu lợi từ doanh thu, dẫn đến việc dữ liệu của người dùng bị nền tảng lạm dụng.
Không thể xuyên nền tảng: Do dữ liệu của người dùng thuộc về nền tảng chứ không phải về bản thân họ, nên khi đăng ký trên các mạng xã hội khác nhau thường phải bắt đầu từ con số 0, thông tin như danh thiếp xã hội của bản thân không thể lưu thông trên nhiều nền tảng xã hội, mỗi nền tảng xã hội trở thành một hòn đảo.
Trong môi trường mạng xã hội Web2, nhiều người sáng tạo phản hồi rằng sau khi tạo ra phần lớn giá trị, họ hoàn toàn không nhận được phần thưởng xứng đáng, hoặc chỉ nhận được một phần rất nhỏ. Có thể tạo dựng thương hiệu cá nhân trên các nền tảng mạng xã hội, nhưng không có quyền sở hữu và kiểm soát dữ liệu và giá trị của nội dung đã tạo ra. Một khi X, Youtube xóa hồ sơ cá nhân, sẽ mất tất cả dữ liệu nội dung đã tích lũy.
trung tâm hóa: Trong các sản phẩm mạng xã hội Web2, nền tảng có quyền sử dụng nội dung một cách vô hạn.
Khả năng chống kiểm duyệt yếu: Do thông tin của Web2 được lưu trữ trên các máy chủ tập trung, việc bị ảnh hưởng bởi các yếu tố chính trị, văn hóa khiến cho tự do ngôn luận không thể thực hiện được trong nhiều ứng dụng ở nhiều quốc gia, ở một mức độ nào đó, quyền tự do biểu đạt bị tước đoạt. Dù là sự thay đổi liên tục của quy tắc X, việc khóa tài khoản, hay Facebook, TikTok, WeChat, trên các nền tảng tập trung, có quá nhiều hạn chế và ràng buộc tập trung, khiến cho người dùng chỉ có thể nhảy múa trong xiềng xích.
Mặc dù có những ứng dụng như Mammoth đang nỗ lực trong lĩnh vực phi tập trung, nhưng vẫn còn nhiều vấn đề không thể tránh khỏi. Mặc dù nhìn chung là phi tập trung, nhưng trong các máy chủ cụ thể, người dùng vẫn có nguy cơ bị nhà cung cấp máy chủ đó độc tài, bị bỏ rơi và bị cấm.
Ba. Phân tích sản phẩm ngành xã hội Web3
Đối mặt với những vấn đề tồn tại trong mạng xã hội Web2, các sản phẩm Web3 bắt đầu khám phá từ nhiều khía cạnh khác nhau, từ tầng giao thức đến tầng ứng dụng, các dự án xã hội Web3 đang phát triển đa dạng để giải quyết những điểm đau khác nhau trong mạng xã hội Web2.
Xét từ toàn bộ ngành công nghiệp Web3 xã hội, ngành công nghiệp Web3 xã hội có thể được chia thành 4 phần chính: tầng ứng dụng, tầng giao thức, tầng blockchain và tầng lưu trữ. Trong đó, chuỗi riêng cho xã hội cung cấp L1 tùy chỉnh cho các ứng dụng xã hội để phục vụ tốt hơn cho nhu cầu của ứng dụng xã hội, bởi vì các ứng dụng xã hội cần nhiều thông tin trao đổi hơn so với các Dapps tài chính, do đó yêu cầu tốc độ TPS nhanh hơn cũng như các chức năng lưu trữ và chỉ mục có yêu cầu cao hơn; tầng lưu trữ dùng để lưu trữ dữ liệu liên quan đến xã hội; tầng giao thức cung cấp các thành phần phát triển công cộng để giúp các đội xây dựng sản phẩm; tầng ứng dụng dựa trên nhu cầu cụ thể để thâm nhập vào một tình huống phân khúc.
Do đó, nghiên cứu này chọn cách tiếp cận từ các điểm nhu cầu khác nhau trong xã hội để phân tích các dự án xã hội Web3, nhằm phân tích một cách toàn diện tình trạng phát triển của các loại dự án hiện tại.
1、Giá trị dữ liệu phục vụ người dùng
Trong các sản phẩm mạng xã hội truyền thống, dữ liệu của người dùng được coi là tài sản của nền tảng chứ không phải tài sản của chính người dùng. Trong trường hợp này, các nền tảng mạng xã hội có thể sử dụng dữ liệu mà người dùng cung cấp để thực hiện quảng cáo nhắm đến chính xác và tiếp thị cá nhân hóa. Tuy nhiên, thật đáng tiếc, những dữ liệu này
Xem bản gốc
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
17 thích
Phần thưởng
17
8
Chia sẻ
Bình luận
0/400
RugPullAlarm
· 07-17 22:46
Dữ liệu on-chain đã hiển thị rằng đường đi của quỹ điển hình friend tech trong 2 tuần đã chảy về 3 Địa chỉ nghi ngờ, khuyên bạn nên cắt lỗ kịp thời.
Xem bản gốcTrả lời0
GateUser-26d7f434
· 07-17 15:19
cũng chỉ là một đợt chơi đùa với mọi người mà thôi
Xem bản gốcTrả lời0
TrustlessMaximalist
· 07-15 04:02
又是个 đồ ngốc chơi đùa với mọi người
Xem bản gốcTrả lời0
ChainChef
· 07-14 23:24
chỉ là một công thức khác cho fomo được phục vụ nóng... thật lòng không muốn chạm vào món socialfi chưa chín này rn
Xem bản gốcTrả lời0
ShibaMillionairen't
· 07-14 23:18
Lại chơi đùa với mọi người là được chơi cho Suckers phải không?
Xem bản gốcTrả lời0
zkProofInThePudding
· 07-14 23:17
Người chơi web3 vẫn chưa nóng với sản phẩm này.
Xem bản gốcTrả lời0
PretendingSerious
· 07-14 23:14
Ngay lập tức xóa ví tiền và đợi chó bạn.
Xem bản gốcTrả lời0
LiquidationAlert
· 07-14 23:07
Tôi thấy đây lại là một đợt chơi đùa với mọi người để Suckers.
Chương mới của mạng xã hội Web3: Từ quyền sở hữu dữ liệu đến bản kế hoạch đổi mới tích hợp AI
Khám Phá Tương Lai Xã Hội Web3: Từ Định Nghĩa Đến Mô Hình Kinh Doanh, Rồi Đến Ảnh Hưởng Của Cơn Sóng AI
Một, Giới thiệu: Web3 xã hội là gì?
Gần đây, sự bùng nổ của friend.tech đã thu hút sự chú ý của mọi người đối với mạng xã hội Web3. Bằng cách gán giá trị cho ảnh hưởng của KOL, nó đã thu hút rất nhiều người dùng quan tâm và FOMO. Sau đó, Bodhi cũng đã thu hút không ít sự chú ý, thông qua việc gán giá trị cho nội dung, thực hiện việc khôi phục giá trị dữ liệu. Trong lĩnh vực mạng xã hội, Web3 dường như đang trải qua một số cuộc cách mạng và khám phá mới. Với sự phát triển của công nghệ blockchain, nó đang định nghĩa lại cách chúng ta nhìn nhận về mạng xã hội và cung cấp một loạt các giải pháp đổi mới. Dù là tài chính xã hội ( SocialFi ) hay mạng xã hội phi tập trung ( Desoc ), Web3 đang tích cực khám phá những khả năng của mạng xã hội trong tương lai.
Xem xét sự phát triển của các sản phẩm mạng xã hội, các sản phẩm mạng xã hội Web2 như Facebook, X, Instagram, WeChat, v.v., đã mang đến cho người dùng sự tiện lợi chưa từng có trong việc chia sẻ, tương tác và giao tiếp. Nhưng sự tiện lợi này cũng che giấu một số khó khăn. Các nền tảng xã hội Web2 thường tập trung kiểm soát dữ liệu người dùng, thiếu tính minh bạch và bảo vệ quyền riêng tư, và việc quản lý cũng như quyết định của nền tảng thường do một số thực thể tập trung kiểm soát. Hơn nữa, việc khuyến khích người sáng tạo cũng là một điểm gây tranh cãi lớn trong các sản phẩm mạng xã hội Web2.
Trong khi đó, mạng xã hội Web3 đang định nghĩa lại mạng xã hội theo cách hoàn toàn mới. Mạng xã hội Web3 nhấn mạnh sự phi tập trung, quyền riêng tư và quyền kiểm soát dữ liệu người dùng, cũng như các cơ chế khuyến khích của kinh tế tiền điện tử, đã xuất hiện các giao thức và sản phẩm như Lens, CyberConnect, Farcaster, Phaver, Debox, friend.tech. Các khái niệm như SocialFi kết hợp tài chính và xã hội, đang định hình lại diện mạo của mạng xã hội. Trong khi đó, Desoc chú trọng vào việc xây dựng một hệ sinh thái xã hội phi tập trung để loại bỏ nhiều vấn đề tồn tại trong mạng xã hội Web2.
Mặc dù lĩnh vực Social đã được kỳ vọng sẽ là đợt Mass Adoption tiếp theo trong thời gian dài, nhưng từ khi ra đời đến nay vẫn chưa xuất hiện ứng dụng quy mô lớn. Tương lai của xã hội Web3 sẽ như thế nào? Các sản phẩm xã hội đa dạng liệu chỉ là nhất thời hay là đợt Mass Adoption tiếp theo? Báo cáo nghiên cứu này sẽ đi sâu vào các khái niệm cốt lõi và giải pháp của xã hội Web3, phân tích tình trạng phát triển, lợi thế và thách thức của nó. Chúng ta sẽ trở về với bản chất của xã hội, xem xét lĩnh vực xã hội Web3, tiết lộ những lợi thế và thách thức của chúng, và thảo luận về vai trò của chúng trong việc định nghĩa lại mạng xã hội.
Hai, Tại sao cần mạng xã hội Web3?
1. Bản chất của xã hội không thay đổi theo sự phát triển của lịch sử.
Như đã đề cập trong cuốn "Lịch sử ngắn gọn về mạng xã hội" của Tom Standage, chúng ta thường cho rằng mạng xã hội là một khái niệm mới nổi lên cùng với sự phát triển của internet và công nghệ số. Tuy nhiên, thực tế là con người đã luôn giao tiếp và truyền thông theo nhiều hình thức khác nhau. Từ những bức thư cổ đại, quán cà phê cho đến mạng xã hội hiện đại, bản chất của mạng xã hội chưa bao giờ thay đổi, chỉ là hình thức và công cụ kỹ thuật của nó liên tục tiến hóa. Mạng xã hội là sự mở rộng của đặc điểm con người, là cách chúng ta không ngừng tìm kiếm sự kết nối và giao tiếp.
Quan sát từ các giai đoạn lịch sử khác nhau, công nghệ đã có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển và tiến hóa của mạng xã hội, là một động lực thay đổi quan trọng.
Thời kỳ cổ đại và truyền thông truyền thống: Trong thời cổ đại, thư tín, bưu điện và các phương thức khác là phương tiện giao tiếp chính. Với sự phát minh của kỹ thuật in, sách và báo trở thành công cụ chính để truyền bá thông tin, nhưng phạm vi giao tiếp bị hạn chế bởi địa lý và tốc độ truyền thông.
Thời đại điện báo và điện thoại: Cuối thế kỷ 19 đến đầu thế kỷ 20, sự xuất hiện của điện báo đã rút ngắn thời gian truyền bá thông tin, việc phổ biến điện thoại đã thay đổi cách thức giao tiếp từ xa, mọi người có thể trao đổi thông tin nhanh chóng hơn.
Thời đại phát thanh và truyền hình: Các phương tiện phát thanh và truyền hình thế kỷ 20 đã thay đổi cách thức truyền thông đại chúng, cho phép thông tin được lan tỏa rộng rãi hơn, định hình văn hóa, chính trị và quan niệm xã hội.
Internet và thời đại Web1.0: Từ những năm 90 đến đầu những năm 2000, sự xuất hiện của Internet đã làm cho việc truyền bá thông tin trở nên rộng rãi và tức thì hơn. Thời đại Web1.0 chủ yếu bao gồm các trang web tĩnh, nội dung chủ yếu là truyền tải một chiều từ chính thức đến người dùng, người dùng không thể tham gia tích cực vào việc sáng tạo nội dung, tính xã hội thấp.
Web2.0 và sự nổi lên của mạng xã hội: Từ giữa những năm 2000 đến nay, với sự phát triển của Web2.0, đã xuất hiện những nền tảng mạng xã hội tương tác và có sự tham gia của người dùng hơn, như Facebook, X và YouTube. Những nền tảng này cung cấp nhiều nội dung do người dùng tạo và các chức năng xã hội, trở thành công cụ chính cho việc giao tiếp, chia sẻ và tương tác hàng ngày của mọi người.
Web3.0 và mạng xã hội phi tập trung: Gần đây, với sự phát triển của công nghệ blockchain và tiền điện tử, đã xuất hiện các nền tảng mạng xã hội Web3.0 chú trọng hơn vào tính phi tập trung, bảo vệ quyền riêng tư và kiểm soát của người dùng. Các nền tảng này cố gắng giải quyết các vấn đề tồn tại trong mạng xã hội Web2.0, chẳng hạn như quyền riêng tư dữ liệu, lọc thuật toán và tính xác thực của thông tin, đồng thời cung cấp trải nghiệm mạng xã hội an toàn và minh bạch hơn.
Dễ dàng nhận thấy, con người từ xưa đã có nhu cầu giao tiếp xã hội. Nhưng bản chất của nó, cho dù là giao tiếp trực tiếp, gửi thư bằng bồ câu hay khắc lên đá để truyền đạt cho người khác, nhu cầu giao tiếp xã hội của con người về cơ bản không thay đổi nhiều theo sự phát triển của thời đại, nhu cầu cốt lõi được tóm tắt thành bốn điểm sau:
2、Giải quyết nhu cầu "Nhanh, Tốt, Tiết kiệm" của mạng xã hội Web2
Sau giữa những năm 2000, mạng xã hội Web2 bắt đầu phát triển mạnh mẽ. Facebook trở thành một trong những người tiên phong, cung cấp cho người dùng các chức năng chia sẻ thông tin, hình ảnh, video, cập nhật trạng thái, và cho phép người dùng xây dựng mạng xã hội. Sau đó, nhiều nền tảng xã hội khác như X, YouTube, LinkedIn lần lượt xuất hiện.
Mỗi nền tảng có những đặc điểm và chức năng khác nhau, như X với cách truyền bá tin nhắn tức thời và tương tác xã hội độc đáo, đã trở thành một nền tảng quan trọng cho việc truyền bá thông tin và thảo luận. Giới hạn 140 ký tự của nó giúp thông tin lan truyền nhanh chóng, trở thành tâm điểm của tin tức và thảo luận; YouTube, với tư cách là nền tảng chia sẻ video, đã thay đổi cách mọi người xem và chia sẻ video, trở thành một nền tảng sáng tạo và chia sẻ nội dung rất được yêu thích; LinkedIn tập trung vào mạng xã hội nghề nghiệp, cung cấp một mạng lưới chuyên nghiệp, cho phép người dùng xây dựng mối quan hệ nghề nghiệp, chia sẻ kinh nghiệm làm việc và mở rộng mối quan hệ; Instagram với chức năng chia sẻ hình ảnh mạnh mẽ và tính tương tác xã hội, đã thu hút một lượng lớn người dùng, trở thành một trong những nền tảng chính để chia sẻ ảnh và video.
Trong giai đoạn Web2, nhấn mạnh sự tham gia, tương tác và tạo nội dung của người dùng, các trang web đã chuyển từ việc hiển thị thông tin tĩnh sang các nền tảng xã hội động và tương tác hơn, cho phép người dùng tạo ra và chia sẻ nội dung, từ văn bản và hình ảnh đơn giản đến video, blog và hồ sơ phong phú hơn. Với sự phát triển của internet di động và sự phổ biến của điện thoại thông minh, mọi người có thể truy cập các nền tảng mạng xã hội mọi lúc mọi nơi, thúc đẩy việc tham gia xã hội trở nên thuận tiện và thường xuyên hơn.
Và cùng với sự gia tăng quy mô người dùng, mạng xã hội dần trở thành nền tảng chính cho các hoạt động kinh doanh và quảng cáo, các doanh nghiệp và thương hiệu sử dụng mạng xã hội để thu hút người dùng và quảng bá sản phẩm, giá trị thị trường của các dự án xã hội cũng tăng cao, trong đó công ty hàng đầu Meta( trước đây là Facebook) đã tăng giá trị thị trường kể từ khi IPO vào năm 2012, và vào năm 2021, giá trị thị trường đã vượt qua 1 nghìn tỷ đô la.
Nhìn lại lịch sử phát triển của mạng xã hội Web2, bản chất nhu cầu xã hội không thay đổi, sự thay đổi cốt lõi là cung cấp dịch vụ nhanh hơn, thuận tiện hơn và rẻ hơn. Facebook giúp mọi người kết bạn và chia sẻ thông tin nhanh hơn, X giúp mọi người xem tin tức nóng và tham gia thảo luận nhanh hơn ( so với báo chí và truyền hình ), LinkedIn biến đổi việc kết nối xã hội trong công việc từ chỉ có thể giới thiệu trực tiếp thành kết bạn nhanh chóng trực tuyến... Về cơ bản, sản phẩm mạng xã hội Web2 giải quyết nhu cầu "nhanh, tốt, tiết kiệm" trong xã hội.
3、khó khăn của ngành xã hội truyền thống
Tuy nhiên, mạng xã hội Web2 cũng mang lại một số vấn đề, có thể tóm tắt thành hai khía cạnh chính: quyền sở hữu dữ liệu và tính tập trung.
Rò rỉ thông tin cá nhân: Dữ liệu người dùng bị thu thập và sử dụng một cách rộng rãi, dẫn đến nguy cơ rò rỉ thông tin cá nhân. Nền tảng có thể lạm dụng dữ liệu người dùng hoặc bán nó cho bên thứ ba, gây ra vấn đề rò rỉ thông tin và lạm dụng dữ liệu.
Giá trị không hồi báo cho người dùng: Dữ liệu của người dùng giúp các nền tảng xã hội thực hiện các hành vi quảng cáo như tiếp thị chính xác, tuy nhiên người dùng lại không thể thu lợi từ doanh thu, dẫn đến việc dữ liệu của người dùng bị nền tảng lạm dụng.
Không thể xuyên nền tảng: Do dữ liệu của người dùng thuộc về nền tảng chứ không phải về bản thân họ, nên khi đăng ký trên các mạng xã hội khác nhau thường phải bắt đầu từ con số 0, thông tin như danh thiếp xã hội của bản thân không thể lưu thông trên nhiều nền tảng xã hội, mỗi nền tảng xã hội trở thành một hòn đảo.
Trong môi trường mạng xã hội Web2, nhiều người sáng tạo phản hồi rằng sau khi tạo ra phần lớn giá trị, họ hoàn toàn không nhận được phần thưởng xứng đáng, hoặc chỉ nhận được một phần rất nhỏ. Có thể tạo dựng thương hiệu cá nhân trên các nền tảng mạng xã hội, nhưng không có quyền sở hữu và kiểm soát dữ liệu và giá trị của nội dung đã tạo ra. Một khi X, Youtube xóa hồ sơ cá nhân, sẽ mất tất cả dữ liệu nội dung đã tích lũy.
Khả năng chống kiểm duyệt yếu: Do thông tin của Web2 được lưu trữ trên các máy chủ tập trung, việc bị ảnh hưởng bởi các yếu tố chính trị, văn hóa khiến cho tự do ngôn luận không thể thực hiện được trong nhiều ứng dụng ở nhiều quốc gia, ở một mức độ nào đó, quyền tự do biểu đạt bị tước đoạt. Dù là sự thay đổi liên tục của quy tắc X, việc khóa tài khoản, hay Facebook, TikTok, WeChat, trên các nền tảng tập trung, có quá nhiều hạn chế và ràng buộc tập trung, khiến cho người dùng chỉ có thể nhảy múa trong xiềng xích.
Mặc dù có những ứng dụng như Mammoth đang nỗ lực trong lĩnh vực phi tập trung, nhưng vẫn còn nhiều vấn đề không thể tránh khỏi. Mặc dù nhìn chung là phi tập trung, nhưng trong các máy chủ cụ thể, người dùng vẫn có nguy cơ bị nhà cung cấp máy chủ đó độc tài, bị bỏ rơi và bị cấm.
Ba. Phân tích sản phẩm ngành xã hội Web3
Đối mặt với những vấn đề tồn tại trong mạng xã hội Web2, các sản phẩm Web3 bắt đầu khám phá từ nhiều khía cạnh khác nhau, từ tầng giao thức đến tầng ứng dụng, các dự án xã hội Web3 đang phát triển đa dạng để giải quyết những điểm đau khác nhau trong mạng xã hội Web2.
Xét từ toàn bộ ngành công nghiệp Web3 xã hội, ngành công nghiệp Web3 xã hội có thể được chia thành 4 phần chính: tầng ứng dụng, tầng giao thức, tầng blockchain và tầng lưu trữ. Trong đó, chuỗi riêng cho xã hội cung cấp L1 tùy chỉnh cho các ứng dụng xã hội để phục vụ tốt hơn cho nhu cầu của ứng dụng xã hội, bởi vì các ứng dụng xã hội cần nhiều thông tin trao đổi hơn so với các Dapps tài chính, do đó yêu cầu tốc độ TPS nhanh hơn cũng như các chức năng lưu trữ và chỉ mục có yêu cầu cao hơn; tầng lưu trữ dùng để lưu trữ dữ liệu liên quan đến xã hội; tầng giao thức cung cấp các thành phần phát triển công cộng để giúp các đội xây dựng sản phẩm; tầng ứng dụng dựa trên nhu cầu cụ thể để thâm nhập vào một tình huống phân khúc.
Do đó, nghiên cứu này chọn cách tiếp cận từ các điểm nhu cầu khác nhau trong xã hội để phân tích các dự án xã hội Web3, nhằm phân tích một cách toàn diện tình trạng phát triển của các loại dự án hiện tại.
1、Giá trị dữ liệu phục vụ người dùng
Trong các sản phẩm mạng xã hội truyền thống, dữ liệu của người dùng được coi là tài sản của nền tảng chứ không phải tài sản của chính người dùng. Trong trường hợp này, các nền tảng mạng xã hội có thể sử dụng dữ liệu mà người dùng cung cấp để thực hiện quảng cáo nhắm đến chính xác và tiếp thị cá nhân hóa. Tuy nhiên, thật đáng tiếc, những dữ liệu này