Kazakistan Dijital Varlık Vergilendirme ve Regülasyon Politikasının Analizi

1. Ülke Profili

Kazakistan Cumhuriyeti, Avrasya kıtasının kesişim noktasında yer almakta olup, dünyanın en büyük iç kara ülkesidir. 1991 yılında bağımsızlığını kazandıktan sonra, bu ülke Orta Asya bölgesinde hızlı bir ekonomik gelişim göstermiş ve siyasi durumu nispeten istikrarlı olmuştur. Dikkate değer bir nokta, Kazakistan'ın Bitcoin madenciliği alanında öne çıkmasıdır; 2021 yılında madencilik gücü dünya genelinde üçüncü sırada yer almıştır. 2025 yılı Mart ayı itibarıyla, ülkede resmi olarak kayıtlı 75 madencilik şirketi bulunmaktadır.

2. Dijital varlık tanımı

Kazakistan yasalarına göre, dijital varlık, belirli bir dijital kod ile oluşturulmuş, dağıtılmış veri platformu teknolojisi ile kaydedilen ve korunan elektronik dijital biçimde bir mülk olarak tanımlanmaktadır. Bu tür varlıklar, bir değişim aracı, ölçüm birimi veya tasarruf aracı olarak kullanılabilir, ancak hiçbir hükümet tarafından ihraç edilmez veya garanti edilmez.

3. Vergi politikası

Kazakistan dijital varlıklar üzerinden birden fazla vergi alıyor:

1. Madencilik elektrik vergisi: 2024'ten itibaren, standart vergi oranı 2 KZT/kWh olacaktır. Yenilenebilir enerji kullanıldığında vergi oranı 1 KZT/kWh olacaktır.

2. Kurumlar vergisi: Dijital varlık şirketleri %20 kurumlar vergisi ödemek zorundadır. Dijital varlık satışından elde edilen gerçek gelir yıllık toplam gelire dahil edilmez, ancak vergilendirilebilir gelir, dijital varlık miktarı ile resmi olarak açıklanan fiyatın çarpımıyla hesaplanır.

3. Gelir vergisi: Dijital varlıkların satışından elde edilen kazançlar gelir vergisine tabidir. Yerleşik vergi oranı %10, yerleşik olmayanlar için genellikle %20'dir.

4. Katma Değer Vergisi: Dijital varlık madenciliği faaliyetleri ve satışları katma değer vergisinden muaftır.

4. Regülasyon politikası

Kazakistan dijital varlıklara açık bir destek tutumu sergilemekte, başlıca düzenleyici önlemler şunlardır:

1. Astana Uluslararası Finans Merkezi (AIFC) kuruldu, dijital varlıkların ticareti ve düzenlenmesi için özel bir bölge olarak.

2. Astana Finansal Hizmetler Yönetim Kurulu (AFSA) kuruldu ve AIFC içindeki finansal faaliyetlerin denetiminden sorumludur.

3. 2023 yılında dijital varlıkların ihraç, dolaşım ve madencilik faaliyetlerine yasal bir zemin sağlamak için Dijital Varlık Yasası çıkarıldı.

4. Dijital mızrak projesini ilerletmek, ulusal dijital para biriminin uygulamalarını keşfetmek.

5. "CryptoCity" pilot bölgesinin kurulması planlanıyor, dijital varlık kullanarak ürün ve hizmet satın alınmasına izin verilecek.

6. "Kripto Kart" projesini başlatın, dijital varlıkları geleneksel ödeme sistemleriyle entegre edin.

5. Son Gelişmeler

1. Ulusal banka, dijital varlıkların dolaşımına hukuki bir temel oluşturmak için yeni bir yasa değişikliği taslağı hazırlıyor.

2. Dijital finansal varlıkların (DFA) tanıtılması ve varlık tokenizasyonunun teşvik edilmesi planlanıyor.

3. Dijital varlık düzenleme kum havuzu kurulmalı, piyasa katılımcılarının yenilikçi hizmetler ve teknolojileri test etmelerine izin verilmelidir.

4. Birden fazla pilot projenin teşvik edilmesi, stabilcoin çıkarımı, varlık tokenizasyonu, kripto varlık depolama gibi.

5. Vergi denetimini güçlendirin, 2024 yılında ekstra 49 milyar tenge vergi toplanacak, bunlar arasında dijital varlık madenciliği vergisi ve kurumlar vergisi bulunmaktadır.

Bu önlemlerle Kazakistan, Orta Asya dijital finans merkezini aktif bir şekilde oluşturmakta ve küresel dijital ekonomideki konumunu güçlendirmektedir.